Enflasyonda şeytanın bacağı kırıldı mı?
Mayısta enflasyon yüzde 0.45 ile geçen yılın aynı ayındaki yüzde 0.58'lik düzeyden daha düşük çıktı. Böylece yıllık enflasyon nisana göre 0.15 puan gerileyerek yüzde 11.72 oldu.
Şimdi enflasyon yüzde 12'yi aşmadı diye seviniyoruz. Yetkililer, “Enflasyon artık yönünü aşağı çevirdi, yıl sonunda tek haneye inecek” mealinde memnuniyet ifade ediyorlar.
Gerçekten de enflasyonda şeytanın bacağı kırıldı mı? Yılsonunda enflasyonun tek haneye düşmesi garanti mi?
Enflasyon verilerinin ayrıntısına değişik cephelerden baktığımız zaman durumun pek de öyle olmadığı görülüyor.
Her şeyden önce şunu tespit edelim: Enflasyon 2017 sonunda yüzde 10'un altına inse bile, eğer hedefin yüzde 5 olduğunu unutmazsak, bunda sevinecek, övünecek bir yan yok. Kaldı ki yüzde 5'lik enflasyon hedefi bile uluslararası alanda makul kabul edilen enflasyon düzeyine göre çok çok yüksek bir düzey.
Matematik olarak enflasyonun aralıkta tek haneye inebilmesi için kalan 7 ayda toplam enflasyonun yüzde 3.6'nın altında kalması gerek. 5 aylık enflasyonun yüzde 6.18 olduğuna bakarsak bu çok iddialı bir beklenti.
Baz etkisi açısından bakarsak bu yıl, aylık enflasyonun geçen yıl mevsimsel ortalamaların ciddi ölçüde üstüne çıktığı temmuz ve aralıkta daha düşük çıkma şansı var. Ama diğer aylarda geçen yılın aylık enflasyon düzeylerinin altına inmek oldukça zor. Baz etkisinin matematiği de yüzde 10'un altına inmenin zor olduğunu söylüyor.
Tüketim kalemlerindeki enflasyonun seyri penceresinden baktığımızda da ortada kalıcı olacak umut verici işaretler pek yok.
Sayfadaki tabloda çekirdek enflasyon göstergeleri ile onların dışında kalan kalemlerin enflasyonu görülüyor. Bu tablodan çıkan enflasyon röntgenine göre giyim ve ayakkabı ile haberleşme hizmetleri dışında hiçbir kategoride enflasyon makul sayılabilecek düzeylerde değil. Geri kalan sınıflamaların ezici çoğunluğunda yıllık enflasyon yüzde 10'un epey üzerinde.
Ayrıca neredeyse tüm çekirdek enflasyon kategorilerinde yıllık enflasyon, 2016 Mayıs ayı düzeyinin ciddi olarak üzerinde.
Bir önceki aya göre yıllık enflasyonun anlamlı bir düşüş gösterebildiği çekirdek gösterge kalemleri enerji, giyim ve ayakkabı ile alkollü içecekler, tütün ve altın. Mayısta aylık enflasyonu aşağı çeken kalemlerin de ağırlıklı olarak akaryakıt ve enerji, giyim ve ayakkabı ile altın olduğu görülüyor. Burada dış piyasalar ve kur etkisinin belirleyici olduğu anlaşılıyor.
Enflasyonun röntgeninden çıkan iki temel sonuç şu:
Yüksek enflasyon ekonominin tüm alanlarına nüfuz etmiş yapısal bir sorun durumunda. Ortada enflasyonun yapısallığının kırıldığına dair bir işaret yok.
Mayıs ayında enflasyonda gördüğümüz cılız gevşemenin temel kaynağı, kurlardaki ılımlı seyir. Türkiye'nin iç ve dış kırılganlıkları ile global piyasalardaki olası riskler dikkate alındığında bu ılımlı seyrin her an terse dönebileceği ortada. Böyle bir durumda yükselen kurlar, enflasyona da hemen yansıyacaktır.
İsmet ÖZKUL
kaynak:https://www.dunya.com/kose-yazisi/enflasyonda-seytanin-bacagi-kirildi-mi/366194
Mayısta enflasyon yüzde 0.45 ile geçen yılın aynı ayındaki yüzde 0.58'lik düzeyden daha düşük çıktı. Böylece yıllık enflasyon nisana göre 0.15 puan gerileyerek yüzde 11.72 oldu.
Şimdi enflasyon yüzde 12'yi aşmadı diye seviniyoruz. Yetkililer, “Enflasyon artık yönünü aşağı çevirdi, yıl sonunda tek haneye inecek” mealinde memnuniyet ifade ediyorlar.
Gerçekten de enflasyonda şeytanın bacağı kırıldı mı? Yılsonunda enflasyonun tek haneye düşmesi garanti mi?
Enflasyon verilerinin ayrıntısına değişik cephelerden baktığımız zaman durumun pek de öyle olmadığı görülüyor.
Her şeyden önce şunu tespit edelim: Enflasyon 2017 sonunda yüzde 10'un altına inse bile, eğer hedefin yüzde 5 olduğunu unutmazsak, bunda sevinecek, övünecek bir yan yok. Kaldı ki yüzde 5'lik enflasyon hedefi bile uluslararası alanda makul kabul edilen enflasyon düzeyine göre çok çok yüksek bir düzey.
Matematik olarak enflasyonun aralıkta tek haneye inebilmesi için kalan 7 ayda toplam enflasyonun yüzde 3.6'nın altında kalması gerek. 5 aylık enflasyonun yüzde 6.18 olduğuna bakarsak bu çok iddialı bir beklenti.
Baz etkisi açısından bakarsak bu yıl, aylık enflasyonun geçen yıl mevsimsel ortalamaların ciddi ölçüde üstüne çıktığı temmuz ve aralıkta daha düşük çıkma şansı var. Ama diğer aylarda geçen yılın aylık enflasyon düzeylerinin altına inmek oldukça zor. Baz etkisinin matematiği de yüzde 10'un altına inmenin zor olduğunu söylüyor.
Tüketim kalemlerindeki enflasyonun seyri penceresinden baktığımızda da ortada kalıcı olacak umut verici işaretler pek yok.
Sayfadaki tabloda çekirdek enflasyon göstergeleri ile onların dışında kalan kalemlerin enflasyonu görülüyor. Bu tablodan çıkan enflasyon röntgenine göre giyim ve ayakkabı ile haberleşme hizmetleri dışında hiçbir kategoride enflasyon makul sayılabilecek düzeylerde değil. Geri kalan sınıflamaların ezici çoğunluğunda yıllık enflasyon yüzde 10'un epey üzerinde.
Ayrıca neredeyse tüm çekirdek enflasyon kategorilerinde yıllık enflasyon, 2016 Mayıs ayı düzeyinin ciddi olarak üzerinde.
Bir önceki aya göre yıllık enflasyonun anlamlı bir düşüş gösterebildiği çekirdek gösterge kalemleri enerji, giyim ve ayakkabı ile alkollü içecekler, tütün ve altın. Mayısta aylık enflasyonu aşağı çeken kalemlerin de ağırlıklı olarak akaryakıt ve enerji, giyim ve ayakkabı ile altın olduğu görülüyor. Burada dış piyasalar ve kur etkisinin belirleyici olduğu anlaşılıyor.
Enflasyonun röntgeninden çıkan iki temel sonuç şu:
Yüksek enflasyon ekonominin tüm alanlarına nüfuz etmiş yapısal bir sorun durumunda. Ortada enflasyonun yapısallığının kırıldığına dair bir işaret yok.
Mayıs ayında enflasyonda gördüğümüz cılız gevşemenin temel kaynağı, kurlardaki ılımlı seyir. Türkiye'nin iç ve dış kırılganlıkları ile global piyasalardaki olası riskler dikkate alındığında bu ılımlı seyrin her an terse dönebileceği ortada. Böyle bir durumda yükselen kurlar, enflasyona da hemen yansıyacaktır.
İsmet ÖZKUL
kaynak:https://www.dunya.com/kose-yazisi/enflasyonda-seytanin-bacagi-kirildi-mi/366194